تیروئید یک غده کوچک پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد و با ترشح هورمون به بدن در تنظیم انرژی کمک می‌کند. این غده همچنین وظیفه تنظیم عملکردهایی نظیر ضربان قلب و کارکرد دستگاه گوارش را بر عهده دارد.

کم کاری تیروئید یکی از بیماری های غده تیروئید و از شایع‌ترین بیماری‌های غدد است که در آن غده‌ی تیروئید به اندازه‌ی کافی هورمون‌های تیروئیدی را تولید و وارد جریان خون نمی‌کند. این مسئله باعث کاهش سرعت واکنش‌های سوخت‌و‌ساز و درنتیجه کاهش سرعت متابولیسم بدن می‌شود.

تیروئید کم‌‌کار باعث ایجاد علائمی در فرد هیپوتیروئید می‌شود که برخی از آنها شامل خستگی، اضافه وزن و عدم تحمل سرما هستند. این مشکل تمام بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. درمان اصلی این اختلال، مصرف دارو و جایگزین‌کردن هورمون‌هایی است که به مقدار کم در بدن وجود دارند.

هیپوتیروئیدیسم زمانی رخ می‌دهد که بدن هورمون تیروئید کافی تولید نمی‌کند. این بیماری می‌تواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد. اما در زنان و افراد بالای ۶۰ سال شایع‌تر است.

علائم کم کاری تیروئید

علائم تیروئید کم کار چندان قابل‌توجه نیست. با این حال، با گذر زمان ممکن است علائم زیر ظاهر شود:

احساس خستگی

درد مفاصل و عضلات

افزایش وزن

یبوست

ازدست‌ دادن میل جنسی

ریزش مو

شکننده شدن موها و ناخن‌ها

خارش و خشکی پوست

کاهش ضربان قلب

مشکلات یادگیری و حافظه

افسردگی

کمبود ید باعث هیپوتیروئیدیسم و گواتر (بزرگ شدن غیر عادی غده تیروئید) می‌شود. تحقیقات در مورد ارتباط احساس خفگی در گلو و هیپوتیروئیدیسم نشان می‌دهد که گاهی‌اوقات گواتر با مسدود کردن راه هوایی به بروز مشکلات تنفسی، سرفه و گرفتگی صدا منجر می‌شود.

کم کاری تیروئید چه عوارضی دارد؟

درمان نکردن مشکلات تیروئید به عوارض متعدد منجر می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

مشکلات مربوط به حفظ تعادل: اگر سطح هورمون تیروئید در سالمندان خیلی پایین باشد، این افراد در حفظ تعادل دچار مشکل می‌شوند.

مشکلات قلبی: هیپوتیروئیدیسم فرد را در معرض خطر بیماری قلبی قرار می‌دهد و ممکن است سطح کلسترول بد (LDL) را افزایش دهد.

ناباروری: کاهش هورمون تیروئید ممکن است در روند تولید تخمک (تخمک‌گذاری) اختلال ایجاد کند و باعث ناباروری شود.

درد مفاصل: بروز درد (به‌خصوص در مفاصل و عضلات) و تاندونیت یکی از اثرات هیپوتیروئیدیسم است.

مشکلات مربوط به‌ سلامت روان: سطح پایین هورمون تیروئید می‌تواند باعث بروز اختلال در حافظه یا تمرکز و همچنین کاهش علاقه به فعالیت‌هایی شود که قبلا از انجام آن‌ها لذت می‌بردید.

چاقی: هیپوتیروئیدیسم علیرغم افزایش اشتها می‌تواند باعث چاقی شود. چون متابولیسم را کاهش می‌دهد و در این شرایط بدن نمی‌تواند کالری کافی بسوزاند.

نوروپاتی محیطی: با گذر زمان، کاهش هورمون تیروئید می‌تواند به اعصاب محیطی آسیب برساند. بنابراین ممکن است متوجه علائمی نظیر درد، سوزن‌‌سوزن شدن یا بی‌حسی اندام‌های حرکتی شوید.

علت کم کاری تیروئید

از مهم‌ترین دلایل بروز این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. پاسخ افراطی به درمان‌ پرکاری تیروئید

۲. برداشتن بخشی از غده تیروئید

۳. اثر پرتودرمانی روی غده تیروئید

۴. داروها

۵. کمبود ید

چه افرادی بیشتر در معرض کم کاری تیروئید قرار دارند؟

زنان (به‌خصوص زنان مسن) بیشتر از مردان در معرض هیپوتیروئیدیسم هستند. همچنین اگر یکی از اعضای خانواده‌تان به یک بیماری خود ایمنی مبتلا باشد، احتمال اینکه دچار هیپوتیروئیدیسم شوید بالاتر است. و همچنین :

نژاد (سفیدپوست یا آسیایی بودن)

افزایش سن

افرادی که سفید شدن زودهنگام مو را تجربه می‌کنند

اختلالات خود ایمنی نظیر دیابت نوع ۱، ام‌اس (MS) و روماتیسم مفصلی

اختلال دوقطبی

سندرم داون

سندرم ترنر

درمان کم کاری تیروئید

هیچ راهی برای درمان کامل هیپوتیروئیدیسم وجود ندارد. با این حال، راه‌کارهای زیر به کنترل علائم آن کمک می‌کنند:

 درمان‌های پزشکی

درمان هیپوتیروئیدیسم با ید

رژیم غذایی