سپستان درختی پر برگ و بسیار زیبا با ارتفاع چهار تا پنج متر است است. برگهایش سبز روشن و گرد با دمبرگی طویل و کمی خشن است. میوهی آن تخممرغی شکل و به اندازهی یک دانهی آلو ست که در بعضی گونهها کوچکتر یا بزرگ تر است.
در اوایل بهار سرشاخهها برگ میدهند و در اردیبهشت ماه گل میکنند. گلهایش نسبتاً درشت به صورت خوشهای طلایی است که عطری کم ولی مطبوع دارد. گلها تا اواخر خرداد دوام دارند. بعدا” جای خودشان را به میوههای کمی بزرگتر از نخود میدهند. در ماه تیر تبدیل به میوههای رسیدهی پرآب با طعمی شیرین میشوند. میوهی سپستان بعد از خشک شدن تغییر رنگ میدهد و سیاه میشود. بهترین نوع آن در بحرین دیده شده است. درخت سپستان در کنارههای خلیج فارس مخصوصا” در بندر عباس و در جیرفت کرمان میروید. در محلهای مذکور آن را مانند سایر میوهها میل میکنند. میوهای ملین و خنک و پاک کنندهی معده و کبد است. از سپستان تازه ترشی درست میکنند که بسیار خوشمزه و مطبوع است.
سپستان طبیعت سرد و تر دارد .
قسمت مورد استفاده: میوه، برگ، پوست
تصفیهی خون: ده عدد سپستان را با ده عدد عناب و دو قاشق زرشک قرمز با دو لیوان آب سرد شب خیس کنید و صبح قبل از آفتاب یک لیوان و شب موقع خواب نیز یک لیوان از آن بنوشید.
فشارخون بالا، حرارت بدن، صفرا: ده تا پانزده عدد سپستان را نیمکوب کنید و با ده عدد عناب نیمکوب و سه عدد آلوی خراسانی و یک لیوان آب سرد سر شب خیس کنید. صبح قبل از آفتاب آن را صاف کرده، ناشتا میل کنید.
تب: ده عدد سپستان را نیمکوب کنید و آن را با چند عدد برگهی هلوی خشک با یک لیوان آب سرد شب خیس کنید و صبح صاف کرده آن را ناشتا میل کنید.
عفونت ریه: ده عدد سپستان نیمکوب را با دو قاشق شکر تیغار آسیاب کرده و با یک لیوان آب سرد شب خیس کنید و صبح قبل از آفتاب صافکردهی آن را جرعه جرعه بنوشید. به مدت پنج تا شش روز این دستور را ادامه دهید.
سرفه: ده عدد سپستان نیم کوب را با بیست گرم گل زوفا و ده گرم خطمی سفید در یک لیوان آب جوش به مدت نیم ساعت دم کنید و بعد از صاف کردن بیست گرم گزنگبین در آن حل کنید و روزی سه مرتبه بنوشید. تا بهبودی این دستور را ادامه دهید.
تاول و برفک در دهان: چند عدد سپستان نیمکوب را دم کنید و بعد از صاف کردن در دهان غرغره کنید. تفالههای باقیمانده را چند دقیقه در دهان نگهدارید و آنها را بمکید و بیرون بریزید. تا بهبودی این ذستور را تکرار کنید.
انگل و کرم روده و معده: ده عدد سپستان را خرد کنید و به مدت سه ساعت آن را خیس کنید و بعد روی شعله قرار دهید تا یک جوش بزند و سپس به مدت پانزده دقیقه آن را دم کنید. صافکردهی آن را میل کنید. غذای وعدهی بعد را آش آلو میل کنید.
پاکسازی روده و معده (ازمشروبات الکلی): ده عدد سپستان را خرد کنید و به مدت سه ساعت آن را خیس کنید و بعد روی شعله قرار دهید تا یک جوش بزند و سپس به مدت پانزده دقیقه آن را دم کنید. آن را صاف کنید و بیست و پنج گرم ترنجبین صافکرده هم در آن حل کنید و بنوشید.
حرارت بدن، خارش: بیست گرم برگ سپستان و بیست گرم عناب را با یک لیوان آب سرد روی شعله قرار دهید تا یک جوش بزند و پانزده دقیقه دم کنید. بعد آن را صاف کنید و ده گرم شیرخشت در آن حل کرده، صبح قبل از طلوع آفتاب ناشتا جرعه جرعه بنوشید. این عمل را یک روز در میان سه مرتبه بدون وقفه اجرا کنید.
تورم مفاصل: مقداری برگ تازهی سپستان را بکوبید و به مدت یک ساعت روی محل بگذارید و پس از آن بشویید.
درد پا و کمر: مقداری پوست شاخه های باریک سپستان را پوست بکنید و بعد آن را خوب نرم کنید و بپزید و روی محل درد بگذارید.
کولیت روده: مقداری پوست شاخههای باریک سپستان را بجوشانید و صاف کنید و آن را بعد از غذا بنوشید.