نام علمی : Lawsonia inermis
درختچه ای به ارتÙاع چهار تا پنج متر Ù…ÛŒ رسد شاخه های ان استوانه ای پر برگ با رنگ سبز تیره Ùˆ پر از خار Ùˆ برگ های آن به طور کامل بیضی نوک تیز است به طول سه سانتی متر به عرض یک Ùˆ نیم سانتی متر Ú¯Ù„ های آن سÙید رنگ معطر به صورت گروهی برگ Øنا معمولاً به صورت پودر مورد استÙاده قرار Ù…ÛŒ گیرد رنگ پودر Øنا سبز تیره است ولی در مجاورت هوا تغییر رنگ Ù…ÛŒ دهد چنانچه آن را برای یکی دو ساعت خیس کرده بعد به هر کجا بمالید Øداقل یک ساعت بعد آن را بشوئید خواهید مشاهده کرد Ù…ØÙ„ را به قرمز رنگ در آورده درختچه Øنا گرمسیری است
در کشورهایی مانند مراکش مصر تونس الجزیره Ùˆ در هند آن را Ù…ÛŒ کارند Ùˆ پرورش Ù…ÛŒ دهند درکشور عزیزمان ایران بیشتر در مناطق گرمسیری مانند سیرجان ØŒ شهداد در استان کرمان Ú©Ù‡ Øنای شهداد شهرت جهانی از خواص درمانی Ùˆ همچنین Ú©ÛŒÙیت دارد کشت Ù…ÛŒ گردد
خواص درمانی / روش مصرÙ
قسمت مورد استÙاده : برگ
ماده ای در برگ Øنا وجود دارد به نام لاوسـون Ú©Ù‡ نه تنها خاصیت رنگی دارد بلکـه اثـر ضد باکتریایی بخصوص ضد باکتریهای گرم مثبت دارد. خاصیت ضد قارچی لاوسون موجود در Øنا بخصوص قارچهای مولد Ú©Ú†Ù„ÛŒ آن به اثبات رسیده است. به غیر از خاصیت رنگی، Øنا به Ù„Øاظ داشتن تانن، قابض Ùˆ تقویت کننده مو پوست سر Ù…ÛŒ باشد Ùˆ ترکیبات آن موجب گردیده تا این گیاه در انواع Ù…Øصولات آرایشی Ùˆ بهداشتی مورد استÙاده قرار گیرد.
ادرارآور، قاعده آور : به سر گذاشتن Øنای از قبل خیسانده در Øمام خاصیت ادرار آور Ùˆ قاعده آور دارد.
اگزما ØŒ تعریق ،‌گرÙتگی عضلات : عصارۀ برگهای گیاه بعنوان ضد گرÙتگی عضلانی به کار می‌رود . در بعضی نواØی، گرد برگ Øنا، برگ هلو Ùˆ برگ تانن‌دار گیاهان مختل٠را مخلوط کرده Ùˆ برای رÙع اگزما Ùˆ جلوگیری از تعریق دست Ùˆ پا می‌مالند.
سوزش ک٠دست Ùˆ پا : Øنا ساییده شده Û² الی Û³ قاشق مرباخوری Û± لیوان آب Ûµ قاشق غذاخوری سرکه قرمز خیس کرده خمیر بدست آمده را Ø³Ø·Ø Ú©Ù Ø¯Ø³Øª یا پا ها قرار داده به مدت Û²Û°Û° دقیقه استراØت کنید سپس با آب ولرم شستشو دهید.
سوختگی ØŒ ‌زخم : برای زخم هایی در اثر سوختگی به وجود آمده Ù…ÛŒ توانید از دم کرده Øنا Ù…ØÙ„ را شستشو دهید .
تاول سر انگشتان پا : اگر در سر انگشت های پا در اثر تنگی Ú©ÙØ´ ایجاد تاول شده باشد Øنای خیس شده را روی آن ببندید Ùˆ یا اگر جوش زده باشد همین دستور را به انجام دهید .
آرامبخش اعصاب : بعضی اشخاص ناگهان عصبی Ùˆ پرخاشگری در آنها ایجاد میگردد این اشخاص باید سر Ùˆ ک٠دست Ùˆ پاها را Øنا کنند خواهند دید نتیجه مطلوب است.
ریزش مو : چنانچه موهای سر شما ریخته Ùˆ یا هم اکنون ریزش هم دارد بیست گرم Øنا را با روغن زیتون خمیر کرده بر سر بمالید سه ساعت بعد بشوئید ادامه دهید هر چند روز در میان موهای ریخته شده مجدد رشد خواهد کرد
خارش ØŒ جوش : برای تسکین خارش بی امان جوش های خارش دار Øنا را با روغن بادام شیرین خمیر کنید روی Ù…ØÙ„ ها بمالید التیام بخش خواهد بود.
شوره سر : اگر در سر خود شوره دارید Øنار را با آب لیمو به جای اب خیس کرده یکی دو ساعت بعد در سر بمالید دو ساعت بعد بشوئید.
زخم در ناØیه پوست سر : برای زخم های داخل سر مقداری صابون رنده شده Ùˆ مقداری Øنا را خمیر کرده روی سر بگذارید یکی دو ساعت بعد بشوئید.
درد Ù…Ùاصل : مقداری Øنا را با سرکه خیس کرده روی Ù…ØÙ„ درد گذاشته Ùˆ بعد از گذشت Û± الی Û³ ساعت بشویید.
روشن کننده پوست : مقداری Øنای ساییده را داخل ظرÙÛŒ Ùلزی ریخته روی Øرارت قرار داده Ú©Ù…ÛŒ تÙت دید تا رنگ آن تغییر کرده Ú©Ù…ÛŒ متمایل به قهوه ای شود، Û±Û± قاشق غذاخوری به اضاÙÙ‡ مقداری شیر مخلوط کرده روی پوست ماسک کنید Øدود Û±Ûµ دقیقه بعد بشویید.
Øنا Ùˆ رنگ مو :
Øنا به عنوان یکی از مهمترین رنگ کننده های گیاهی جهان است Ú©Ù‡ قدمتی بسیار طولانی دارد، امروزه نیز برای بسیار علاقمندان جایگاه ویژه ای داشته Ùˆ با توجه به بی ضرر بودن آن علاقمندان بسیاری در در جستجوی نوع با Ú©ÛŒÙیت آن هستند.
معمولا Øنا را همراه با آب خیس کرده Ùˆ روی سر قرار Ù…ÛŒ دهند Ú©Ù‡ به رنگ خرمایی Ùˆ گاهی متمایل به قرمز خواهد بود .
طراØÛŒ با Øنا روی دست ØŒ پا Ùˆ ناخن :
اگر علاقه به نقش Ùˆ نگارهای زیبایی روی بدن‌تان داشته باشید، بهترین گزینه رنگ‌آمیزی پوست (بدون خال‌کوبی) به وسیله Øنا است. با Øنا می‌توان طرØ‌های متعدد کلاسیک ØŒ Ù…ØÙ„ÛŒ Ùˆ عربی را روی پوست ایجاد کرد Ú©Ù‡ بسیار شبیه خال‌کوبی هستند اما دردسرهای آن را ندارند.
تنها ایرادی Ú©Ù‡ می‌توان به نقش Ùˆ نگارهای Øنا روی بدن گرÙت این است Ú©Ù‡ دایمی نیستند Ùˆ بسته به مدت زمانی Ú©Ù‡ Øنا روی پوست باقی می‌ماند، در Øدود دو تا چهار Ù‡Ùته، نقش Ùˆ نگارها هم روی پوست می‌مانند.
با ریزش لایه شاخی پوست این رنگ‌ها کم‌رنگ‌تر شده و از بین می‌روند. البته می‌توان به این موضوع طور دیگری نیز نگاه کرد.
Ú©Ù… نیستند کسانی Ú©Ù‡ خال‌کوبی می‌کنند ولی پس از گذشت مدتی از Ø·Ø±Ø Ø¢Ù† خسته می‌شوند Ùˆ به Ùکر پاک کردن آن با لیزر Ùˆ روش‌های دیگر می‌اÙتند، پاک کردن خال‌کوبی‌هایی Ú©Ù‡ زمانی Ú©Ù„ÛŒ برای آن دردسر کشیده Ùˆ هزینه کرده بودند! نقاشی با Øنا این ایراد را ندارد چون خودش بعد از چند Ù‡Ùته پاک می‌شود Ùˆ Ùرد می‌تواند طرØ‌های جدیدی را روی پوستش ترسیم کند. از طرÙی، بسیاری از کسانی Ú©Ù‡ بدن‌شان را با Øنا رنگ آمیزی می‌کنند, در ایام تعطیلات Ùˆ مساÙرت‌های دسته‌جمعی به مناطق توریستی مانند دبی، اسپانیا، پرتغال، یونان Ùˆ ترکیه و… هر کجا Ú©Ù‡ Ø¢Ùتاب، دریا، ماسه Ùˆ اØتمالا درخت نخل وجود دارد، این کار را انجام می‌دهند Ùˆ تمایل دارند Ú©Ù‡ عضو یا اعضای رنگ شده با سپری شدن تعطیلات به رنگ اصلی خود باز ‌‌گردد.
مواد اولیه Ùˆ روش اماده سازی Øنا
مواد لازم
یک بسته Øنا (Øدود صد گرم)ØŒ دو عدد لیمو ترش تازه، شکر، چهار بسته چای کیسه‌ای (تی‌بک)ØŒ چهار قاشق چای‌خوری پودر قهوه، نیم لیتر آب، آب چهار عدد لیموشیرین (یا پرتقال)ØŒ یک لنگه جوراب نایلون، مقداری پنبه، یک قلم مو، یک قی٠کاغذی یا بطری Ùشاری (پلی‌اتیلن) دستکش.
روش کار
Û±) پودر Øنا را الک کنید(ازجوراب Ú©Ù‡ روی یک کاسه به صورت Ú©Ø´ آمده قرار گرÙته است، به Ú©Ù…Ú© یک قاشق عبور دهید).
Û²) آب، چای، قهوه Ùˆ آب پرتقال را مخلوط کرده Ùˆ یک ساعت ملایم بجوشانید Ùˆ سپس پودر Øنا را اضاÙÙ‡ کرده Ùˆ خوب هم بزنید تا ماده‌ای شبیه کچاپ به دست آید.
Û³) Øدود چهار ساعت آن را به Øال خود رها کنید Ùˆ ماده به دست آمده را در بطری Ùشاری (یا قی٠کاغذی) پر کنید.
۴) پوست مورد رنگ‌آمیزی را با الکل پاک کنید.
۵) شکر را که در آب لیمو هم زده‌اید کمی گرم کنید.
Û¶) نقاشی کنید (به وسیله قی٠یا بطری Ùشاری یا طرØ‌های آماده‌ای در بازار است).
Û·) به مجردی Ú©Ù‡ Øنا روی پوست خشک شد (گاهی در دمای اتاق Û²Û´ تا Û³Û° ساعت طول می‌کشد)ØŒ با قلم مو مخلوط شکر Ùˆ آب لیمو را روی آن بمالید Ùˆ پنبه آغشته شده به مخلوط را روی آن قرار داده Ùˆ در بهترین Øالت چند ساعت بعد با Ú©Ù…ÛŒ روغن یا کرم پوستی ماساژ دهید!
هرچه مایع اولیه بیشتر روی پوست باقی بماند، رنگ بیشتر در پوست Ù†Ùوذ می‌کند Ùˆ در نتیجه زمان بیشتری طول می‌کشد تا از روی پوست پاک شود. واکنش‌های Øساسیتی به Øنای طبیعی، به‌خصوص زمانی Ú©Ù‡ Ùقط روی پوست گذاشته شود، بسیار نادر هستند Ùˆ در صورت وجود، ظر٠چند ساعت بروز خواهند کرد Ùˆ شامل خارش، قرمزی خواهند بود. به همین دلیل برای بار اول بهتر است، ابتدا مقداری از آن را روی ناØیه داخلی ساعد امتØان کرد Ùˆ در صورت ایجاد نشدن واکنش از آن استÙاده کرد.
توجه:
(برای کسانی Ú©Ù‡ اولین بار مصر٠میکنند بهتر اول روی ساعد خود امتØان کرده Ú©Ù‡ Øساسیت نداشنه باشند بعد مصر٠کنند)
امیدوارم مورد توجه شما قرار گرÙته باشد
نکات مهم :
برای اغلب قارچهای پوستی Ú©Ù‡ منشا میکروبی داشته Ù…ÛŒ توان از خیس کرده Øنا استÙاده کرد زیرا Øنا دارای خاصیت ضد عÙونی کنندگی با منشا گیاهی است
Øنا در موارد خاصی مصر٠خوراکی دارد Ú©Ù‡ باید تØت نظر پزشک طب سنتی تجویز Ùˆ مصر٠گردد.
برای تهیه‌ی Øنا به منظور استÙاده برای موی سر، آن را با آب گرم به صورت خمیر، در می‌آورند Ùˆ روی سر می‌مالند. نکته‌ی Ú¯Ùتنی این است Ú©Ù‡ در این هنگام باید رطوبت گرم آن ØÙظ شود تا رنگ دلخواه Ùˆ پایدار را ایجاد کند؛ از این رو برای مدتی (چند ساعت) روی آن Øوله یا پارچه‌ی Ù†Ùوذ ناپذیری می‌بندند.
به عنوان رنگ‌کننده‌ی ابروها و مژه‌ها دقت شود، زیرا خطر آسیب رساندن به چشم وجود دارد.