کم آب یا ( dehydration) شدن بدن هنگامی رخ می دهد که بدن انسان مقدار مایعاتی که از دست می دهد بیشتر از مقداری باشد که دریافت می کند. این موضوع یک مشکل رایج است که می تواند افراد را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد، اما کم آبی بدن بیشتر در میان افراد مسن شایع است. اصلی ترین نشانه ی ابتلا به این مشکل، تشنگی شدید است. همچنین خستگی و تیره شدن ادرار نیز از نشانه های دیگر است. در اغلب موارد کم آبی بدن با مصرف مایعات قابل درمان و پیشگیری است. با این حال در شرایطی این مشکل می تواند جدی تر شود و منجر به بستری شدن در بیمارستان شود.
انواع کم آبی بدن
به طور کلی سه نوع کم آب شدن بدن وجود دارد. هر نوع از این عارضه علت و ویژگی های متفاوتی دارد.
1- کم آبی ایزوتونیک: این نوع کم آبی زمانی رخ می دهد که بدن آب و سدیم را به طور همزمان از دست بدهد.معمولا این مشکل ناشی از استفراغ، اسهال، تعریق و سوختگی است.
2- کم آبی هیپرتونیک: در این نوع کم آبی، بدن شما بیشتر آب از دست می دهد. تب، افزایش میزان تنفس و دیابت می تواند منجر به کم آبی هیپرتونیک شود.
3- کم آبی هیپوتونیک: این نوع کم آبی بیشتر در اثر مصرف دارو های ادرارآور رخ می دهد. در این حالت بدن شما سدیم بیشتری از دست می دهد.
علائم و نشانه های کم آبی بدن
شدت کم آبی بدن در علائم آن تاثیر دارد.اصلی ترین نشانه این مشکل احساس تشنگی است. سایر علائم و نشانه های این عارضه عبارتند از:
- احساس خستگی
- خشکی پوست و لب ها
- تیره شدن رنگ ادرار
- سردرد
- گرفتگی عضلات
- احساس سبکی سر
- سرگیجه
در صورت داشتن علائم زیر شما به مراقبت های پزشکی نیاز دارید و باید به پزشک مراجعه کنید:
- تپش قلب یا ضربان قلب سریع
- گیجی
- عدم دفع ادرار
- تنفس سریع و پی در پی
علائم کم آبی بدن در نوزادان و کودکان خردسال به شرح زیر است:
- خشکی دهان و زبان
- گریه کردن بدون اشک
- خیس نکردن پوشک به مدت حداقل سه ساعت
- تب بالا
- خواب آلودگی غیر معمول
- گودرفتگی زیر چشم ها
علت کم آب شدن بدن چیست؟
آب به بدن شما کمک می کند تا فعالیت های مختلفی را انجام دهد. به عنوان مثال آب در تنظیم دمای بدن و دفع مواد زائد از بدن نقش دارد. تعریق، ادرار و ... سبب کاهش آب بدن می شود. برای این که بدن شما بتواند به فعالیت صحیح خود ادامه دهد، باید آبی را که از دست داده است جایگزین کنید. اگر مایعات کافی مصرف نکنید، ممکن است دچار کم آبی شوید.
خطرات کم آبی بدن
عواملی که می توانند خطر کم آبی را افزایش دهد، عبارتند از :
- ورزش شدید
- آب و هوای گرم
- مصرف دارو های خاص
- بیماری
- تب
- عدم دسترسی به آب
- شرایط پزشکی خاص، مانند مواردی که منجر به افزایش ادرار یا تعریق می شود.
نوزادان و کودکان خردسال از آن جایی که بیشتر شرایط استفراغ و اسهال دارند به شدت در معرض خطر کم آبی هستند.
راه های درمان کم آبی بدن
درمان این عارضه بسته به شدت بیماری و علت زمینه ای متفاوت خواهد بود. برای حالت های خفیف، با مصرف آب مشکل حل می شود. اگر حالت تهوع دارید و نمی توانید آب بنوشید تکه های یخ را در دهان قرار دهید تا به مرور زمان حل شود. اگر کم آبی بدن شما ناشی از کمبود سدیم است، از نوشیدنی های ورزشی استفاده کنید. در موارد شدید شما به تزریق سرم و بستری شدن نیاز دارید.
چگونه از کم آبی بدن پیشگیری کنیم؟
بهترین راهکار برای جلوگیری از کم آب شدن بدن، مصرف مایعات کافی ( به خصوص آب ) در طول روز است.متخصصان توصیه می کنند که روزانه بین 9 تا 13 لیوان آب بنوشید. توجه داشته باشید که مصرف بیش از 1/5 لیتر آب در طول شبانه روز می تواند عوارضی را به همراه داشته باشد. در هنگام بیماری( تب،اسهال و استفراغ) به طور مرتب آب بنوشید و منتظر احساس تشنگی نمانید.
نوشیدنی های خانگی برای درمان کم آبی بدن
- نوشیدنی آب هندوانه ( یک لیوان ) و آبلیمو ( 2 قاشق غذاخوری)
- شربت خاکشیر
- شربت تخم شربتی
- شربت سکنجبین
گرمازدگی - درمان خانگی گرمازدگی - علائم گرمازدگی کودکان - علائم گرمازدگی و درمانش - علائم گرمازدگی خفیف - علائم گرمازدگی در کودکان - درمان تشنگی زیاد چیست - علت تشنگی زیاد و خشکی دهان - علت خشکی دهان و تشنگی و ادرار زیاد- جلوگیری از گرمازدگی
خبرنامه
