نام علمی : Ficus carica

درخت انجیر چند نوع دارد. درختهای وحشی و پا کوتاهِ بوتهای و درختان بزرگ که بلندی آنها گاهی به شش تا هفت متر میرسد. برگهای درخت انجیر عموماً پهن و لبه آنها کنگرهدار است. پرزِ پشت برگهای انجیر در حین تماس با دست انسان کمی سوزش و خارش بهوجود میآورد.
نوع وحشی درخت انجیر در جنگلها یا در کوهستانها میروید و به طور دیم یعنی با آب باران آبیاری میشود و نوع دیگر این درخت در خانهها و باغها وجود دارد که بعضی از آنها پا کوتاه و برخی درختهایی پر شاخ و برگِ بسیار بلند و زیبا هستند. درخت انجیر در طبیعت به صورت نر و ماده وجود دارد. هر دو آنها محصول میدهند .البته برای آنکه انجیر ماده محصول بدهد باید یکی از شاخههای نر را بر شاخههای ماده پیوند زد، اما اگر درخت نر در آن حوالی باشد بدون نیاز به پیوند از طریق گردهافشانی توسط پروانهها، زنبورها یا وزش باد، درخت ماده بارور میشود.
انجیرهای وحشی میوههای کوچک با رنگی زرد مایل به سفید یا قرمز دارند و از انجیرهای محلی پر خاصیتترند. معمولاً آنها را بعد از چیدن خشک میکنند. املاحِ این انجیر از تازهاش بیشتر است. انجیرهای وحشی و خودرو یا باغی و محلی به رنگهای زرد و سفید یا سیاه و بنفش هستند. میوهی درخت انجیر محلی پاکوتاه گاهی سیاه و بنفش یا سبز و کوچکتر از انجیر درختان بزرگ است. میوهی درختان بزرگ و پر ارتفاع را شاهانجیر مینامند. از آنجا که انجیر دانههای بسیار درشت و پرآب داشته، روایتهای مختلفی در بارهی زادگاه آن آمده است. بعضی زادگاه آن را یونان و برخی روم باستان گفتهاند. حکیم مؤمن در کتاب خود زادگاه آن را مشرق زمین ذکر کردهاند که وحشی بوده و دانههای آن کمی شباهت به گلابی جنگلی داشته است. در طول زمان آن را به سایر نقاط دنیا بردهاند تا به امروز انواع پرورش دادهی آن موجود است. میوهی انجیر در طب سنتی قدیم مصر جایگاه دارویی والایی داشته و دربارهی آن بسیار سخن گفتهاند.
درخت انجیر یکی از میوههای بهشتی بهشمار میآید که در تورات دربارهی آن داستانها آورده شده و در قرآن کریم خداوند یکتا به آن قسم یاد کرده است.
انجیر طبیعت گرم و تر دارد.
قسمت مورد استفاده : میوه
پنجاه ﺩﺭﺻﺪِ ﺍﻧﺠﻴﺮ ﺧﺸﮏ ﺭﺍ ﻗﻨﺪ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﯽﺩﻫﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﺧﻮﺑﯽ ﺍﺯ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ، ﻣﻨﻴﺰﯾﻢ، ﮐﻠﺴﻴﻢ، ﻓﺴﻔﺮ ﻭ ﻭﯾﺘﺎﻣﻴﻦﻫﺎی A , B , C ﺍﺳﺖ. انجیر ﺩﺍﺭﺍی کالری، ﻣﻮﺍﺩ ﺍﺯﺗﻪ، ﻣﻮﺍﺩ ﻣﻌﺪﻧﯽ، ﭼﺮﺑﯽ، ﺁﻣ.ﻴﻨﻮ ﺍﺳﻴﺪ، ﺁﻧﺰﻳﻢﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﮐﺎﺭﻭﺗﻦ بوده، منبعی ﻏﻨﯽ از ﻓﻴﺒﺮ ﻏﺬﺍﯾﯽ است. ﻟﻴﮕﻨﻴﻦ ﯾﮏ ﻧﻮﻉ ﻓﻴﺒﺮﻏﺬﺍﯾﯽ ﻏﻴﺮﻣﺤﻠﻮﻝ ﺍﺳﺖﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺯﯾﺎﺩ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻴﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪﻩﺍی ﺩﺭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮی ﻭ ﺭﻓﻊ ﯾﺒﻮﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ.
اشتها آور : ۵۰گرم انجیر خشک را به مدت ۱۵روز یا بیشتر یک ساعت قبل از صبحانه ناشتا میل کنید. البته صبحانه نباید از مواد چرب یا تخم مرغ باشد. همچنین میتوانید برای مدت ۴۰ روز هر صبح ۷۰گرم انجیر را با یک قاشق چایخوری انیسون کوبیده، ناشتا میل کنید. در صورت دسترسی میتوانید از انجیر تازه استفاده کنید.
دفع سموم از بدن: ۵۰گرم انجیر خشک را با یک قاشق سداب و یک لیوان آب به مدت یک دقیقه بجوشانید. سپس آن را صاف کرده، میل کنید.
لاغر کننده(چربیسوز): هر صبح ناشتا ۱۰ عدد انجیر خشک و۳ عدد مغز گردو را کوبیده، به مدت ۵ روز میل کنید.
تقویت حافظه: صد گرم انجیر خشک و صد گرم مغز پسته و صد گرم بادام را کوبیده، هر صبح ناشتا دو قاشق سوپخوری میل کنید.
مجاری تنفسی: انجیر، خرما، کشمش و عناب را به مقدار مساوی با آب جوش دم کرده، روزی دو بار صافکردهی آن را صبح ناشتا و عصر میل کنید.
سرفههای سرد(در اثر سردی مزاج) و کهنه ، تنگی نفس: ده روز هرصبح ناشتا قبل از طلوع آفتاب ۲۵گرم انجیر خشک را میل کنید.
تورم طحال: بیست و پنج عدد انجیر خشک را در دو لیوان سرکهی تند و محلی به مدت نه روز خیس کنید. سپس به مدت پنج روز یک روز در میان یک ساعت قبل از صبحانه پنج عدد آن را با کمی سرکه میل کنید.
سوزش در مجرای ادرار: به مدت۲۰ روز هر شب ده عدد انجیر و ۵ عدد آلو را در یک لیوان آب سرد خیس کرده، صبحها قبل از آفتاب آن را میل کنید. بسیار آهسته بجوید تا با بزاق دهان مخلوط شود.
سر باز کردن دمل یا کورک: انجیر را کوبیده، روی دمل یا کورک بگذارید. روزی سه بار تعویض کنید و در هر تعویض محل را خوب شست و شو و خشک کنید. این کار را تا زمانی که سر باز کند ادامه دهید.
بازیابی قوای جنسی: به مدت ده روز ساعت ده صبح و هنگام عصر ۱۰عدد انجیر خشک را خوب بجوید.
زخمهای کهنه: انجیر کاملا” خشک را نرم کوبیده، روی زخم بپاشید؛ مخصوصا” برای زخمهای پشت گوش بسیار آزموده شده است.
تورم زبان کوچک: مقداری انجیر را در آب جوشانده، صاف کنید. روزی سه تا چهار بار تا انتهای گلو غرغره کنید.
نفخ، گاز معده: بیست گرم انجیر یک قاشق مربا خوری سداب با هم در یک لیوان آب ده دقیقه دم کنید بعد صاف شود بعد از نهار و شام میل شود ورم معده را بر طرف میکند.
افزایش میل جنسی: انجیر و مغز گردو را به طور مساوی نرم بکوبید و بیست مثقال از آن را سه روز به جای صبحانه میل نمایید.
دردهای کهنهی کمر: اشخاصی که از دردهای شدید و بسیار کهنه رنج میبرند باید مقداری انجیر را در آب جوشانده صاف کنند و بعد با پوار از راه مقعد تنقیه نمایند.
خارش و صدا در گوش: ۵ عدد انجیر خشک را با یک لیوان آب به مدت ده دقیقه بجوشانید و سپس صاف کنید. ده روز صبح ناشتا میل کنید.
رفع خستگی، کوفتگی، کمخوابی و ایجاد نشاط: به جای تنقلات انجیر خشک میل کنید.
اسهال خونی: پنجاه گرم پوست سر شاخهی خشک یا تازهی درخت انجیر را کمی بجوشانید. سپس صاف کنید. بعد از هر غذا آن را بنوشید.
ریزش مو: برگ درخت انجیر را با مقداری آب بجوشانید و بعد صاف کنید. در هفته دو بار سر را با آب بهدستآمده بشویید.
بواسیر: برگ درخت انجیر را بعد از شست و شو کوبیده، مانند ضماد روی بواسیر بگذارید. حدود یک ساعت روی محل بماند. این عمل را روزی دو بار تا بهبودی کامل انجام دهید.
تسکین صرع و وسواس، جلوگیری از جنون: انجیر را با عسل بپزید و به حالت کمپوت در آورید. بعد از هر غذا دو تا سه عدد آن را خوب بجوید.
یبوست و سوء هاضمه: مربای انجیر میل کنید.
پاک کردن معده و روده، جلای کبد: انجیرِ خیس کرده را صبح ناشتا میل کنید.
نکتهها:
– برای تهیهی شربت یا مربای انجیر به قند یا شکر نیاز نیست، چون خود انجیر قند بالایی دارد. در صورت تمایل مقدار بسیار کم شکر یا قند میتوانید اضافه کنید.
– برای مصرف انجیر خیس شده بهتر است مقداری را در یک ظرف چینی با آبسرد به مدت ۲۴ساعت خیس کنید.
– بهترین انجیر رسیده آن است که آن را از درخت بچینند. انجیر به علت پرآبی اگر مدتی بماند تخمیر میشود و حالت ترشی به خود میگیرد. پس باید آن را در یخچال نگه داشت.
– خوردن انجیر تازه یا خشک به بانوان باردار توصیه میشود.
– اگر یک یا دو عدد انجیر نارس را به ظرف حبوبات با گوشت یا حلیم اضافه کنید، خیلی سریع آنها را له خواهد کرد.
– اشخاصی که دیابت دارند و کسانی که دارای اختلال معده و روده هستند و اشخاص بسیار چاق باید به طور جدی از مصرف آن خودداری کنند.