همه‌ی ما گاهی احساس غم و غصه می‌کنیم، اما افسردگی با این غصه‌های گاه‌به‌گاه فرق دارد. افسردگی با گذر زمان از بین نمی‌رود و ممکن است منجر به طیفی از مسائل دیگر شود مانند ناامیدی، خشم، تحریک‌پذیری، خستگی و مشکل تمرکز. افسردگی نوعی بیماری است که حدود ۲۸۰میلیون نفر در سراسر دنیا به آن دچارند. این عارضه افسردگی بالینی و اختلال افسردگی عمده (major depressive disorder) نیز نامیده می‌شود.

 نشانه‌ های افسردگی :

چندین نوع افسردگی وجود دارد و علائم آن‌ها در هر فردی متفاوت‌اند. اگرچه هر کسی ممکن است گهگاهی بعضی از این نشانه‌ها را بروز دهد، پزشک فقط وقتی ابتلا به افسردگی را تأیید می‌کند که مجموعه‌ای از علائم در فرد بروز کنند و به‌مدت دو هفته یا بیشتر پایدار باشند.

 احساس غم یا پوچی

تغییرات خلق‌وخو یکی از نشانه‌های بسیار رایج افسردگی است. فرد دچار افسردگی ممکن است مدت‌های مدیدی احساس غم و اندوه کند. همچنین ممکن است که این افراد بگویند احساس پوچی می‌کنند و نمی‌توانند شادی را احساس کنند. بعضی افراد این احساسات را با کلماتی مانند «ناامیدی» و «مالیخولیا» توصیف می‌کنند.

 احساس ناامیدی یا عجز

گاهی افسردگی سبب ناامیدی می‌شود، زیرا فرد پایانی بر احساسات ناخوشایندش نمی‌بیند. همچنین ممکن است فرد بگوید یا فکر کند که هیچ‌کس نمی‌تواند کمکش کند بهبود یابد و تا ابد احساس افسردگی خواهد کرد، در نتیجه دچار احساس عجز شود.

احساس بی‌ارزش بودن

افراد دچار افسردگی ممکن است احساس کنند بی‌ارزش‌اند یا زندگی‌شان هیچ معنایی ندارد. علاوه‌بر این، ممکن است باورشان شود که باری بر دوش دیگران‌اند و خانواده‌شان و حتی کل دنیا بدون آن‌ها راحت‌ترند. اگر این احساسات همراه افکار خودکشی باشند، فرد نیازمند کمک تخصصی فوری است.

احساس گناه بیش از حد

بی‌علاقگی به فعالیت‌ها یا لذت نبردن از آن‌ها

 خشم و تحریک‌پذیری

مشکل تمرکز، حافظه و تصمیم‌گیری

احساس خستگی و کمبود انرژی

بی‌خوابی یا کمبود خواب

فکر مرگ و خودکشی

بی‌اشتهایی

از دست دادن اشتها یکی از عوارض احتمالی افسردگی است که ممکن است منجر به کاهش وزن شود. این افراد میل چندانی به غذا ندارند و شاید مدتی طولانی لب به غذا نزنند.

 پرخوری و اضافه‌وزن

برعکس کسانی که دچار بی‌اشتهایی می‌شوند، برخی افراد هنگام افسردگی به پرخوری می‌افتند. برای بعضی از این افراد پرخوری راه مقابله با احساسات ناخوشایند، ملال یا تنهایی است. گاهی افسردگی انگیزه افراد برای بیرون رفتن و ورزش کردن را می‌کشد. این مسئله در کنار افزایش مصرف غذا سبب اضافه‌وزن می‌شود.

درد و مشکلات جسمانی

فرد افسرده ممکن است دچار علائم جسمانی پایدار و مقاوم به درمان شود، مانند: سردرد؛ مشکلات گوارشی؛ دردهای بدون علت.

از دست دادن توانایی مهار افکار منفی و نگرانی

افکار منفی ماندگار دست از سر بعضی از مبتلایان به افسردگی برنمی‌دارند و این افراد شاید نتوانند به‌راحتی نگرانی خود را مهار کنند.

تشخیص افسردگی

فقط داشتن یکی از نشانه‌های گفته‌شده برای تأیید ابتلا به افسردگی کافی نیست. مثلاً برخی بیماری‌های دیگر یا مصرف بعضی داروها هم ممکن است موجب اضافه‌وزن یا بی‌خوابی شوند. افرادی که چند نشانه‌ را دارند و نگران ابتلا به افسردگی‌اند، باید به متخصص سلامت روان مراجعه کنند تا وضعیتشان بررسی شود. روش تشخیص یکسان و فراگیری برای افسردگی وجود ندارد. معمولاً متخصص سلامت روان برای تشخیص افسردگی علائم فرد را ارزیابی و سابقه‌ی پزشکی خود فرد و خانواده‌اش را بررسی می‌کند و همچنین ممکن است از پرسش‌نامه‌ها و تست‌های تخصصی بهره بگیرد.

درمان افسردگی

بسیاری از افراد برای مهار علائم افسردگی از دارودرمانی، روان‌درمانی یا هر دو بهره می‌برند. شرکت منظم در جلسات روان‌درمانی و مصرف مرتب داروهای تجویزشده بسیار مهم‌اند. درمان این عارضه شاید زمان‌بر باشد و فرد بلافاصله احساس بهبودی نکند. اثرگذاری داروهای ضدافسردگی گاهی چند هفته طول می‌کشد و روان‌درمانی روش درمانی مؤثر اما بلندمدتی است که موجب مهار فوری علائم نمی‌شود. برخی از راهکارهایی که افراد گفته‌اند برای مهار علائم افسردگی مفید بوده‌اند، عبارت‌اند از:

ورزش؛

وقت گذراندن با عزیزان یا دوستان حمایتگر؛

پرهیز از مصرف الکل و مواد مخدر؛

بهره‌گیری از ترفندهای مهار استرس و اضطراب؛

تقسیم وظایف بزرگ به وظایف کوچک‌تر.

اگر یکی از دوستان یا عزیزانتان علائم افسردگی را بروز داد، می‌توانید این کارها را برایش انجام دهید:

از او بخواهید به متخصص سلامت روان مراجعه کند؛

برای وقت گرفتن از متخصص کمکش کنید؛

به او اعتبار ببخشید و حمایت و درکش کنید؛

مدام او را به گردش و شرکت در رویدادهای مختلف دعوت کنید؛

در خانه و محل کار و هرجای ممکن از عوامل استرس‌زا بکاهید؛

کمکش کنید که خوب تغذیه کند؛

با او بیرون خانه وقت بگذرانید.

افسردگی نوعی مشکل سلامت روان درمان‌پذیر است که منجر به بروز طیفی از علائم مختلف می‌شود. هر کسی که نگران است خودش یا یکی از عزیزانش دچار افسردگی شده‌ باشند، باید در اولین فرصت با متخصص سلامت روان صحبت کند. اقدامات درمانی مناسب موجب بهبود کیفیت زندگی فرد می‌شوند و حتی ممکن است جان او را نجات دهند پس درمان افسردگی رو جدی بگیرید.